Kinderformularium

Psychosen:
Kinderen: aanvangsdosis 0,5-1 mg 1 dd. Geleidelijk ophogen tot optimale dosis is bereikt, gemiddelde onderhoudsdosis varieert van 0,5-4 mg en ligt gewoonlijk tussen 1 en 3 mg. De ervaring bij kinderen jonger dan 3 jaar is beperkt. De maximale dagdosering bedraagt 10 mg.

Nog geen tweede medicijn geselecteerd.
Druk op ‘geneesmiddelen’ en vervolgens op om een geneesmiddel toe te voegen aan deze kolom.

Beschikbare toedieningsvormen/sterktes

Tablet 1 mg, 4 mg

Overige info toediening/beschikbaarheid

Informatie over geneesmiddeltekorten

Nog geen tweede medicijn geselecteerd.
Druk op ‘geneesmiddelen’ en vervolgens op om een geneesmiddel toe te voegen aan deze kolom.

Doseringen

Psychose, tics, autisme
Oraal 3 jaar tot 12 jaar ^{[1] [2] [3] [4] [5] [6]} Startdosering: 0,5 - 1 mg/dag in 1 dosis Onderhoudsdosering: startdosering op geleide van effect en bijwerkingen wekelijks met 0,5 – 1 mg/dag verhogen tot gewenste resultaat, max 0,1 mg/kg/dag in 1 dosis. Max: 4 mg/dag. Pimozide dient voorgeschreven te worden door een specialist in kinder- en jongerenpsychiatrie. De dosis dient individueel vastgesteld te worden. Steeds zal de laagst mogelijke effectieve dosis moeten worden gezocht. ...lees verder 12 jaar tot 18 jaar ^[7] Startdosering: 1 - 2 mg/dag in 1 dosis Onderhoudsdosering: startdosering op geleide van effect en bijwerkingen wekelijks met 0,5 – 1 mg/dag verhogen tot gewenste resultaat, max 20 mg/dag in 1 dosis De gemiddelde dagelijkse onderhoudsdosis ligt gewoonlijk tussen 2 en 6 mg/dag. Pimozide dient voorgeschreven te worden door een specialist in kinder- en jongerenpsychiatrie. De dosis dient individueel vastgesteld te worden en de laagst mogelijke dosis dient toegepast te worden. ...lees verder

Psychose, tics, autisme

Oraal
- 3 jaar tot 12 jaar
  ^{[1]
  
  [2]
  
  [3]
  
  [4]
  
  [5]
  
  [6]}
  - Startdosering: 0,5 - 1 mg/dag in 1 dosis
  - Onderhoudsdosering: startdosering op geleide van effect en bijwerkingen wekelijks met 0,5 – 1 mg/dag verhogen tot gewenste resultaat, max 0,1 mg/kg/dag in 1 dosis. Max: 4 mg/dag.
  - Pimozide dient voorgeschreven te worden door een specialist in kinder- en jongerenpsychiatrie. De dosis dient individueel vastgesteld te worden. Steeds zal de laagst mogelijke effectieve dosis moeten worden gezocht.
    ...lees verder
- 12 jaar tot 18 jaar
  ^[7]
  - Startdosering: 1 - 2 mg/dag in 1 dosis
  - Onderhoudsdosering: startdosering op geleide van effect en bijwerkingen wekelijks met 0,5 – 1 mg/dag verhogen tot gewenste resultaat, max 20 mg/dag in 1 dosis
  - De gemiddelde dagelijkse onderhoudsdosis ligt gewoonlijk tussen 2 en 6 mg/dag.
    
    Pimozide dient voorgeschreven te worden door een specialist in kinder- en jongerenpsychiatrie. De dosis dient individueel vastgesteld te worden en de laagst mogelijke dosis dient toegepast te worden.
    ...lees verder

Nog geen tweede medicijn geselecteerd.
Druk op ‘geneesmiddelen’ en vervolgens op om een geneesmiddel toe te voegen aan deze kolom.

Nierfunctiestoornissen bij kinderen > 3 maanden

GFR ≥10 ml/min/1.73m2: aanpassing van de dosering is niet nodig.

GFR <10 ml/min/1.73m2: een algemeen advies kan niet worden gegeven.

Nog geen tweede medicijn geselecteerd.
Druk op ‘geneesmiddelen’ en vervolgens op om een geneesmiddel toe te voegen aan deze kolom.

Bijwerkingen bij kinderen

Sedatie, transpiratie

Bijwerkingen algemeen Bron: ZorgInstituut Nederland - Farmacotherapeutisch Kompas

Inherent aan de werking: initiatiefverlies en emotionele afvlakking.

Zeer vaak (> 10%): duizeligheid, slaperigheid, hyperhidrose, nycturie.

Vaak (1-10%): anorexie, depressie, insomnia, agitatie, rusteloosheid, extrapiramidale stoornis, acathisie, hoofdpijn, tremor, visusstoornissen, misselijkheid, braken, obstipatie, droge mond. hypersalivatie, overactiviteit van de talgklieren, spierstijfheid, pollakisurie, erectiestoornis, uitputting.

Soms (0,1-1%): bradykinesie, tandradfenomeen, dyskinesie, dystonie, dysartrie, oogbewegingen, spierspasmen, amenorroe, oligomenorroe, oedeem in het gelaat. Verder is gemeld: hyperglykemie, hyperprolactinemie, wat kan leiden tot galactorroe en amenorroe bij vrouwen en tot verminderd libido; hyponatriëmie. Neuroleptisch maligne syndroom, gekenmerkt door hyperthermie, extreme spierrigiditeit en autonome instabiliteit. Grand-mal-aanvallen. Tardieve dyskinesie kan zowel tijdens als na staken van de behandeling ontstaan. 'Torsade de pointes', ventriculaire tachycardie, ventrikelfibrilleren, verlengd QT-interval op ECG, hypotensie, afwijkend EEG. Huidreacties, stijve nek, glucosurie, hypothermie. Veneuze trombo-embolie, waaronder longembolie en diepveneuze trombose. Net als bij andere antipsychotica zijn plotseling onverklaarbaar overlijden en hartstilstand gemeld.

Meld bijwerkingen bij kinderen altijd bij Lareb

Bij kinderen worden veel geneesmiddelen off-label gebruikt. Alle ervaringen zijn belangrijk om te melden om zo meer kennis te verzamelen en te delen
Ook wanneer u niet zeker weet of de bijwerking echt door het geneesmiddel komt

Meld hier

Nog geen tweede medicijn geselecteerd.
Druk op ‘geneesmiddelen’ en vervolgens op om een geneesmiddel toe te voegen aan deze kolom.

Contra-indicatie algemeen Bron: ZorgInstituut Nederland - Farmacotherapeutisch Kompas

depressie van het centrale zenuwstelsel, comateuze aandoeningen;
ziekte van Parkinson;
hartritmestoornissen in de anamnese;
bestaande of aangeboren verlenging van het QT-interval;
bekende hypokaliëmie, hypomagnesiëmie of een klinische significante bradycardie.

Waarschuwingen en voorzorgen bij kinderen

Samenvatting
Vanwege cardiale bijwerkingen dient er periodiek een ECG gemaakt te worden. De electrolyten dienen ook gecontroleerd te worden. Tevens dient men bedacht te zijn op het optreden van het maligne neurolepticumsyndroom. Bij acathisie dosering niet verhogen.

Vanwege het risico op verlenging van het QTc-interval dient er voor de behandeling met pimozide, en ook periodiek tijdens de behandeling, een ECG gemaakt te worden. Dit vooral bij enige twijfel over cardiaal functioneren, familieanamnese, leverfunctiestoornissen en/of het gebruik van andere QT-interval verlengende middelen of middelen die het metabolisme van pimozide kunnen beïnvloeden. Tevens dienen de electrolyten bij het begin van de behandeling en periodiek tijdens de behandeling gecontroleerd te worden.

Evenals met andere antipsychotica dient men bij pimozide bedacht te zijn op het optreden van het zogenaamde maligne neurolepticumsyndroom, waarin centraal staan: hyperthermie, extreme spierrigiditeit en een autonome instabiliteit.

Het is verstandig om nieuwe of toegenomen "angst/onrust" gevoelens bij de patiënt ook als mogelijke acathisie te beschouwen alvorens de dosering op te hogen.

Bij optreden van ernstige bijwerkingen kan er sprake zijn van een afwijkend geneesmiddelmetabolisme. CYP2D6 kan de variatie in respons bepalen. Genotypering kan overwogen worden.

Waarschuwingen en voorzorgen algemeen Bron: ZorgInstituut Nederland - Farmacotherapeutisch Kompas

Voorzichtigheid is geboden bij epilepsie, een gestoorde leverfunctie, risicofactoren voor veneuze trombo-embolie of een beroerte, een cardiovasculaire aandoening en bij een familiaire voorgeschiedenis van QT-verlenging. Voordat met de behandeling wordt begonnen en periodiek tijdens de behandeling een ECG maken en elektrolyten controleren. Bij verandering van de repolarisatie, het optreden van aritmieën en/of hypokaliëmie is voorzichtigheid geboden; bij een QT-interval of QTc > 500 ms de behandeling staken. Bij patiënten die zijn ingesteld op anti-aritmica klassen Ia, Ic en III en op antipsychotica of antidepressiva met een invloed op het hart, is regelmatig ECG-controle aangewezen. Er is iets meer kans op overlijden bij ouderen met dementie bij gebruik van antipsychotica; pimozide is niet goedgekeurd voor de behandeling van gedragsstoornissen bij dementie. Bij langdurig gebruik kan tardieve dyskinesie ontstaan; de symptomen kunnen tijdelijk verergeren of zelfs nog ontstaan na staken van het gebruik. De kans op irreversibiliteit neemt toe bij ouderen en bij mensen met een organische hersenbeschadiging.

Het gebruik kan leiden tot verminderd reactie- en concentratievermogen. Vele dagelijkse bezigheden (bv. deelname aan het verkeer) kunnen daarvan hinder ondervinden.

Nog geen tweede medicijn geselecteerd.
Druk op ‘geneesmiddelen’ en vervolgens op om een geneesmiddel toe te voegen aan deze kolom.

Interacties Bron: KNMP/Informatorium Medicamentorum

Pimozide wordt vooral gemetaboliseerd door CYP3A4 en in mindere mate door CYP2D6 en CYP1A2.

Relevant:
Toename pimozide: krachtige CYP3A4-remmers, fluoxetine, fluvoxamine, HCV-middelen, HIV-proteaseremmers, paroxetine en sertraline remmen het metabolisme met als mogelijk gevolg ernstige hartritmestoornissen.

Overig effect: pimozide kan het QTc-interval verlengen, het risico op ernstige hartritmestoornissen is verhoogd bij combinatie met andere middelen waarbij ernstige hartritmestoornissen zoals torsade de pointes zijn gemeld. Bovendien remmen de QTc-verlengers claritromycine en erytromycine het metabolisme. Zie verder inleidende tekst Interactielijsten, QTc-verlengers.

Niet relevant: het metabolisme wordt geremd door (fos)aprepitant.

Geen interactie: in de literatuur is onvoldoende onderbouwing voor interactie met posaconazol.

Niet beoordeeld: combinatie met andere geneesmiddelen die CYP3A4 of CYP2D6 remmen wordt ontraden.

Grapefruitsap kan de biologische beschikbaarheid verhogen door remming van CYP3A4. Bij kortdurend gebruik van 1 glas of 2 grapefruits per dag is het risico op bijwerkingen laag. De fabrikant ontraadt echter gebruik van grapefruitsap.

Interacties antipsychotica algemeen

Relevant: antipsychotica en centrale dopaminerge middelen (Dopaminerge parkinsonmiddelen en Prolactineremmers) kunnen elkaars werking tegengaan. Combinatie wordt daarom ontraden. Antipsychotica kunnen de werking van dopamine tegengaan.

Niet relevant: antipsychotica kunnen de werking van dopamine tegengaan. Andersom zal dopamine de werking van antipsychotica niet tegengaan. Dopamine passeert de bloed-hersenbarrière niet en remt daarom niet het centrale dopaminereceptor-blokkerend effect van antipsychotica.
In theorie kunnen antipsychotica en parasympathicolytische parkinsonmiddelen elkaars werking tegengaan.
Niet beoordeeld: de werking van adrenaline wordt verzwakt door antipsychotica met een α1-blokkerende werking (zie de rubriek Bijzonderheden).
De sedatieve werking van alcohol en andere centraal-depressieve stoffen kan worden versterkt.

Nog geen tweede medicijn geselecteerd.
Druk op ‘geneesmiddelen’ en vervolgens op om een geneesmiddel toe te voegen aan deze kolom.

BUTYROFENONDERIVATEN
	Droperidol (Dehydrobenzperidol)	N05AD08
	Haloperidol Haldol	N05AD01
	Pipamperon (als dihydrochloride) Dipiperon	N05AD05

INDOOLDERIVATEN
	Lurasidon Latuda	N05AE05

DIAZEPINEN, OXAZEPINEN,THIAZEPINEN EN OXEPINEN
	Clozapine Leponex	N05AH02
	Olanzapine Zyprexa, Zalasta	N05AH03
	Quetiapine Seroquel	N05AH04

LITHIUMZOUTEN
	Lithium Camcolit, Priadel	N05AN01

OVERIGE ANTIPSYCHOTICA
	Aripiprazol Abilify	N05AX12
	Paliperidon Invega	N05AX13
	Risperidon Risperdal	N05AX08

Nog geen tweede medicijn geselecteerd.
Druk op ‘geneesmiddelen’ en vervolgens op om een geneesmiddel toe te voegen aan deze kolom.

Referenties

Gilbert DL, et al, Tic reduction with risperidone versus pimozide in a randomized, double-blind, crossover trial, J Am Acad Child Adolesc Psychiatry, 2004, 43, 206-14
Bruggeman R et al, Risperidone versus pimozide in Tourette\'s disorder: a comparative double-blind parallel-group study, J Clin Psychiatry., 2001, 62, 50-6
Robertson MM, et al, Gilles de la Tourette syndrome: symptomatic treatment based on evidence., Eur Child Adolesc Psychiatry, 2000, 9 Suppl 1, I60-75
Sallee FR, et al, Relative efficacy of haloperidol and pimozide in children and adolescents with Tourette\'s disorder. Am J Psychiatry., 1997, 154, 1057-62
Sallee FR, et al, Prolactin monitoring of haloperidol and pimozide treatment in children with Tourette\'s syndrome, Biol Psychiatry, 1996, 40, 1044-50
Sallee FR, et al, Pharmacokinetics of pimozide in adults and children with Tourette\'s syndrome., J Clin Pharmacol., 1987, 27, 776-81
Eumedica, SPC Orap, RVG 06149, 28-12-2015, www.geneesmiddeleninformatiebank.nl, http://db.cbg-meb.nl/IB-teksten/h06149.pdf (20 jan 2009)
ZorgInstituut Nederland, Farmacotherapeutisch Kompas (Eigenschappen, Contra-Indicaties, Bijwerkingen, Waarschuwingen en Voorzorgen), Geraadpleegd 04 mei 2018
Informatorium Medicamentorum, (Interacties), Geraadpleegd 04 mei 2018

Nog geen tweede medicijn geselecteerd.
Druk op ‘geneesmiddelen’ en vervolgens op om een geneesmiddel toe te voegen aan deze kolom.

Wijzigingen

14 mei 2018 17:54: De beschikbare wetenschappelijke literatuur over de toepassing van pimozide bij kinderen is in samenwerking met het Kenniscentrum Kind,- en Jeugdpsychiatrie opnieuw beoordeeld. Dit heeft niet geleid tot een wijziging in het doseeradvies. Extra informatie over genotypering bij optreden van ernstige bijwerkingen is opgenomen.